Ўзбекистон тўқимачилик саноати маҳсулот ишлаб чиқариш, инвестициялар жалб қилиш, янги корхона ва иш ўринларини ташкил этиш, аёллар ва ёшларни иш билан таъминлашда шубҳасиз етакчи ҳисобланади. Бугунги кунга келиб, ҳукумат томонидан экспорт қилувчи корхоналарга берилаётган имтиёзлар натижасида, тўқимачилик саноати маҳсулот экспорт қилишда ҳам етакчи ўринни эгаллаб турибди.
2020 йилда пандемия бўлганига қарамай, соҳа корхоналари чет элга 1,9 млрд долларга тенг маҳсулот экспорт қилдилар. Лекин, 2021 йилнинг илк 8 ойининг ўзидаёқ 1 913,7 млн долларга тенг тўқимачилик маҳсулотлари экспорти амалга оширилди. Бу кўрсаткич мамлакат умумий экспорт ҳажмидан 26%ни ташкил қилмоқда. Йил якунига қадар 3,05 млрд долларлик экспорт қилиниши кутилмоқда. Ўртача, корхоналар томонидан ҳар ойда 238 млн. долларлик маҳсулот экспорт қилинмоқда.
2021 йил тарихий йиллардан бирига айланди. Йил Европа Иттифоқи комиссияси ҳуш хабаридан бошланди, комиссиянинг бир томонлама қарорига биноан апрель ойидан бошлаб Ўзбекистон учун GSP+ имтиёзлар тизими кучга кирди. Бу қарор Европа бозорига эшикларни очиб, тўқимачилик маҳсулотларининг рақобатбардошлигини ошириш, шунингдек, халқаро брендлар ва чакана сотувчиларнинг Ўзбекистондаги тўқимачилик корхоналари билан ҳамкорликка бўлган қизиқишини ошириш имконини берди.
Илк маротаба мамлакат раҳбарияти ва тадбиркорлар ўртасида очиқ мулоқот бўлиб ўтди. Шахсан Президент тадбиркорлар билан юзма-юз учрашиб муаммоларни муҳокама қилди. Натижада, экспорт қилишни соддалаштириш мақсадида 2021 йил 7 сентябрда «Экспортчи корхоналарни рағбатлантиришга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида» Президент Фармони имзоланди.
Ушбу ҳодисалар экспорт географиясини кенгайишида ҳам ижобий таъсир ўтказди. Хусусан, жорий йилнинг январь-сентябрь ойларида дунёнинг 62 давлатига экспорт қилинди. Айни пайтда Россия, ўзбек тўқимачилик маҳсулотларини етакчи истеъмолчиси ҳисобланади, унинг экспортдаги улуши 32,4% (619,1 млн. доллар)ни ташкил этмоқда. Иккинчи ва учинчи ўринларда мос равишда Хитой – 23,8% (455,5 млн.доллар) ва Туркия – 13,6 (259,6 млн.доллар) эгаллаб турибди. Қирғизистон экспорт йилдан-йилга ошиб бормоқда ва ҳозирги кунга келиб 13,2% (251,6 млн.доллар)ни ташкил этмоқда. Ушбу давлатларнинг улуши жами экспортда 83%га (1,6 млрд.доллар) тўғри келди.
Экспорт қилувчи корхоналарни рағбатлантириш, йилдан-йилга янги корхоналарни, экспорт қилишга жалб этишда ёрдам бермоқда. Масалан 2020 йилда соҳада 977 корхона маҳсулот экспорти билан шуғулланган бўлса, 2021 йилга келиб бу кўрсаткич 1196 тага етди.
Izoh qoldiring
Sizning elektron pochta manzilingiz nashr etilmaydi. Majburiy maydonlar * bilan belgilangan