АҚШнинг 44-президенти Барака Обама сўнгги 4 йилда мамлакатда одамларни бўлиб юборадиган даражада ёмон воқеалар содир бўлганини айтиб ўтди. Собиқ президент ВВС билан интервьюда яна кўплаб мавзуларга тўхталган.

Обаманинг айтишича, Байденнинг сайловда ғолиб бўлиши «тузалиш йўлига ўтган» мамлакат тикланиши учун илк қадам, холос. «Ҳаммаси тартибга келиши учун битта сайлов камлик қилади», деди Обама.

У 4 йил давомида юзага келган чидаб бўлмас бебошликдан қутулиш учун сиёсий қарорнинг ўзи камлиги, бу учун тизимли ўзгаришлар зарурлиги ҳақида гапирган. У одамлар бир бирини эшитишни ўрганиши керак деб ҳисоблайди: «Фактларни тан олиш ва шундан кейингина улар борасида баҳслашиш мумкин», деган Обама.

У келажакка некбинлик билан қараётган ёшлардан умиди катта эканини айтиб, уларнинг энергиясидан илҳомланаётгани ҳақида хурсанд бўлиб гапирган. Обама ёшларни эҳтиёткор оптимизм руҳида улғайишга чорламоқда ва ёшлар ўзгаришларнинг бир қисми бўлишини хоҳлайди.

Америкада нега бўлиниш авж олди?
Обаманинг фикрича, АҚШдаги иммиграция масалалари, шаҳарлардаги тўқнашувлар мамлакатдаги ижтимоий тенгсизликни кучайтириб юборган ва бу иш баъзи оммавий ахборот воситалари, шунингдек, ижтимоий тармоқлар орқали янада бўрттириб юборилган.

«Биз 2007-2008 йилдагидан ҳам ёмонроқ бўлиниб кетдик. Ўшанда мен курашиб сайловда ғолиб бўлгандим», дейди Обама. Собиқ президентнинг айтишича, Трамп учун тартибсизликлар манфаатли бўлган ва шу туфайли уларни қўллаб-қувватлаган.

Обаманинг наздида бу қадар бўлинишнинг яна бир сабаби шуки, факт ҳеч қандай аҳамият касб этмайдиган бўлмағур маълумотлар тарқалиши урф бўлган. «Миллионлаб одамлар «Жо Байден социалист» ёки Ҳиллари Клинтон педофиллар билан алоқадор сектага қўшилган», деган сафсаталарга ишонган», дея тушунтиради фикрини Обама.

У аксар нашрларнинг сохта маълумотлардан сақланиш учун сўнгги йилларда қилаётган ишларидан хурсанд бўлганини ҳам айтибди, лекин бу ишлар ёлғон тарқалишининг олдини олмаётганини таъкидлади: «Ҳақиқат энди эшикдан чиқаётганда ёлғон бутун Ер шарини айланиб улгурган бўлади».

Ҳар қанча ғалати бўлмасин, Обама охирги йилларда АҚШнинг қишлоқлар ва шаҳарларидаги ҳаёт тарзида фарқ катталашиб бораётганини айтди: «Бунақаси Британияда ҳам, умуман, бутун дунёда содир бўлмоқда. Одамлар истисодий ривожланиш поғоналаридан сирпаниб тушаётганларини ҳис қилмоқда ва бунга қандайдир гуруҳ айбдор деб ўйлашади».

Ирқчилик муаммоси
АҚШ тарихидаги илк афроамерикалик президент Барака Обама ирқчиликни ҳамон мамлакатдаги жиддий муаммо деб ҳисоблайди. У ирқчилик муаммосини «ҳақиқий гуноҳ» ва «асосий хатолардан бири» деб билади. У Жорж Флойднинг ўлимига дунёнинг кўрсатган реакциясини ирқчилик муаммосида ҳам умид уйғотувчи, ҳам умидсизликка ундовчи ҳолат деб атаган.

«Умидсизлик, чунки суд тизимимизда қанчалик даражада ирқчилик унсурлари сақланиб қолганини яна бир бор кўрдик. Бу воқеалар умид беради, чунки унга одамларнинг қандай реакция билдирганини, тинч намойишларнинг қандай миқёсда ўтганини кўрдик», деди Обама АҚШ Жорж Флойднинг ўлимини қандай кутиб олгани ҳақида.

2012 йилда ҳам АҚШда қора танли одам ўлган, ўшанда Флоридада Трейвон Мартин исмли қора танли ўсмир полиция ходими Жорж Циммерман томонидан ўлдирилган ва охир-оқибат қотил суд томонидан оқланганди. Обаманинг фикрича, бу йилги турли ирқ вакиллари қатнашган намойишлар ўша 8 йил аввалгидан фарқли бўлган. Собиқ президент қора танлилар ўлдирилиши билан боғлиқ яна бир ҳолат – 2014 йил Фергюсонда 18 ёшли афроамерикалик Майкл Брауннинг ўлдирилишини ҳам эслади.

Обаманинг айтишича, бу ҳолатлар кўпчиликни таъсирлантирган, лекин жуда кўпчилик оқ танлилар ич-ичидан бу қотилликлар шунчаки тасодиф эмаслиги ҳақидаги фактни инкор қилади: «Бироқ бу йил кўрдикки, одамлар чиндан қора танлиларнинг ҳаёти ҳам аҳамиятга эгалигини тушуниб, ортиқ бундай яшаб бўлмаслигини сеза бошлагандай».

Барака Обама шу кунларда тез-тез интервьюлар бермоқда. Унинг NBC телеканалига берган интервьюси ҳам кенг тарқалди. Боиси Обама 17 ноябрь куни ўзининг «Ваъда қилинган Ер» (Promised Land) мемуарини эълон қилиши кутилмоқда. Китоб аллақачон тайёр ва тез орада сотувга чиқарилади. Унда Обаманинг Сенатдаги ва президентлик лавозимидаги фаолияти ҳикоя қилиниши айтилган.